Thg 5, 8 2025
Nếu từng ngồi lướt mạng và vô tình nhìn thấy những bức ảnh chùa bái đính, khả năng cao bạn đã bị choáng ngợp bởi những mái ngói uốn cong như sóng biển, hàng tượng La Hán sừng sững, hay cảnh hoàng hôn buông nhè nhẹ trên tháp chuông lớn. Người yêu Ninh Bình như tôi đôi lúc không cưỡng lại được sức hút Kinh Bắc giữa vùng non nước này, nhất là khi ngồi xem lại bộ sưu tập hình từng gom góp suốt nhiều năm. Chùa Bái Đính không chỉ vang danh xứ Bắc nhờ quy mô đồ sộ, mà còn là nơi bắt gặp vô vàn cảm xúc, từ bình yên đến choáng ngợp, chỉ với một khung hình.
Bí mật kiến trúc và góc ảnh "ăn tiền" của chùa Bái Đính
Chùa Bái Đính lừng danh vì là quần thể chùa lớn nhất Việt Nam, toạ lạc trên vùng đất linh thiêng thuộc xã Gia Sinh, huyện Gia Viễn, Ninh Bình. Được khởi công xây dựng năm 2003, cho tới nay chùa đã mở rộng lên tới 539 ha cả khu mới lẫn khu cổ. Cảm giác bước chân vào đây lần đầu, dù là ngày thường hay lễ hội, đều khiến người ta bất chợt trầm trồ – ngay cả người thích khám phá như tôi cũng không thoát được cảm giác đó. Rất nhiều góc ảnh "đắt giá" chỉ cần giơ máy là có ngay một bức hình tuyệt đẹp, dù bạn không phải thánh sống ảo.
Bạn có biết hành lang La Hán ở Bái Đính dài đến 3km, ôm quanh hơn 500 bức tượng với dáng hình, biểu cảm khác nhau? Đây là điểm check-in vừa hoành tráng, lại vừa kỳ bí, nhất là vào buổi sáng sớm hay chiều muộn. Ảnh ở khúc này luôn ấn tượng nhờ ánh sáng xuyên qua mái ngói, tạo nên các dải bóng đổ li ti trên từng gương mặt đá. Có lần, tôi cùng Nguyễn Thị Lan loanh quanh suốt cả buổi chiều chỉ để bắt lấy khoảnh khắc lạ: nụ cười khẽ của một vị La Hán được tô sáng nhờ tia nắng cuối ngày, tấm hình ấy luôn được nhiều bạn bè hỏi bí quyết chụp.
Cổng Tam Quan cực kỳ đồ sộ, là nơi không thể bỏ qua. Nhiều bức "ảnh chùa bái đính" được yêu thích nhất trên mạng đều được chụp chính diện ở đây. Để chụp không bị dính đông người, bí quyết là nên đi vào sáng ngày thường, tầm 6-7h khi du khách chưa kịp đổ về. Ở thời điểm đó, ánh nắng mềm mại tạo hiệu ứng vàng nhẹ lên mái ngói rêu phong, nổi bật từng chi tiết chạm trổ.
Không thể không nhắc đến tháp chuông 13 tầng cao vút, biểu tượng của Bái Đính mới. Nếu chụp từ dưới lên, bạn sẽ thu trọn được sự vươn mình của công trình giữa nền trời xanh. Tôi từng thử canh đúng khoảnh khắc mây dày trôi qua phía sau, bức ảnh vừa lạ lại khoẻ khoắn, không hề lạc lõng trong bộ sưu tập ảnh chùa. Đặc biệt, khi ánh đèn vàng rực rỡ bật lên vào đêm các ngày lễ lớn, tháp chuông tạo nên bức tranh huyền ảo đẹp như cổ tích.
Nhiều người thích những góc chụp toàn cảnh từ trên cao, nhất là khi đứng gần tượng Phật Di Lặc – bức tượng đồng lớn nhất Đông Nam Á đặt trên đỉnh đồi. Góc máy này cho phép bạn ôm trọn vẻ hùng vĩ của toàn khu chùa, nhìn xuống là những mái chùa nối tiếp uốn lượn như sóng. Một chiếc flycam sẽ giúp bạn ghi lại những tấm hình panorama đẹp khó tin, nhưng thật ra với camera phone đời mới đã đủ chất lượng nếu biết chọn thời điểm nắng đẹp, bầu trời nhiều mây trôi bồng bềnh.
Bảng số liệu dưới đây ghi lại các công trình nổi bật nhất ở Bái Đính và con số liên quan đến các kỷ lục của chùa, giúp bạn dễ lấy ý tưởng cho album ảnh của mình:
| Hạng mục | Thông tin nổi bật | Kỷ lục |
|---|---|---|
| Hành lang La Hán | 3km dài, 500+ tượng | Dài & nhiều tượng nhất Việt Nam |
| Tháp chuông | 13 tầng, cao 100m | Lớn nhất Đông Nam Á |
| Tượng Phật Tổ | Cao 10m, nặng 100 tấn đồng | Phật đồng lớn nhất Châu Á |
| Quần thể chùa | Diện tích 539 ha cả cổ & mới | Chùa Phật giáo lớn nhất VN |
| Chuông đồng | 36 tấn | Lớn nhất Việt Nam |
Đừng quên trang phục phù hợp khi đi chùa; mặc áo dài hoặc quần áo tông trung tính lên ảnh sẽ nổi bật mà vẫn tôn nghiêm. Thu máy ảnh đi sớm, hạn chế xách đồ nặng vì khuôn viên cực rộng, đôi giày thể thao luôn là cứu tinh dù bạn mặc vest hay áo dài. Người thích chụp động vật có thể "săn" những con chim sẻ nhỏ bay ngang sân, hay đàn mèo con vụt qua bậc đá – tuy hiếm khi gặp các em thú ở đây như mèo Tom nhà tôi, đôi lúc cũng bắt gặp được khoảnh khắc đời thường rất đáng giá cho album.
Nét độc đáo trong từng tấm hình và câu chuyện chưa ai kể ở chùa Bái Đính
Ai cũng nghĩ chùa Bái Đính chỉ đẹp nhờ hoành tráng, kỷ lục, nhưng nhiều tấm hình đẹp nhất lại thường xuất phát từ những khoảnh khắc rất đời thường. Chẳng hạn, bức ảnh một cụ già áo nâu lom khom dâng hương, ánh mắt thành tâm, giữa nền hành lang đá xám – tôi chụp năm kia, đến giờ vẫn gây xúc động mỗi khi xem lại. Chính sự đối lập giữa con người nhỏ bé và không gian chùa rộng lớn làm nổi bật chất tâm linh, tĩnh tại, và đôi khi cả sự cô đơn giữa đám đông.
Thử chụp cảnh lễ hội đầu xuân, bạn sẽ thấy khác biệt hoàn toàn: sắc đỏ vàng rực rỡ của đèn lồng và cờ phướn, hàng dài người xếp hàng dâng lễ, tiếng chuông ngân nga chen giữa tiếng cười nói. Những ai mê nhiếp ảnh đường phố sẽ thích lắm đấy, vì ở chùa Bái Đính, cảnh náo nhiệt vừa đủ mà không phá vỡ khung cảnh linh thiêng vốn có. Lần tôi cùng Lan về lễ chùa đầu năm, cả năm sau vẫn có cả một folder ảnh để “khoe” bạn bè, từ bàn tay nhỏ của trẻ em đặt hoa cúng Phật, đến nụ cười hiền hậu của các sư thầy bên gốc cây bồ đề cổ thụ.
Ít ai biết, nhiều nhiếp ảnh gia nước ngoài từng chọn chùa Bái Đính làm background cho các bộ ảnh du lịch văn hoá, thậm chí cho cả album cưới phong cách truyền thống Việt Nam. Bạn có thể học theo kiểu bố cục "leading lines" – dùng các dãy hành lang, bậc thang dẫn dắt ánh nhìn vào nhân vật chính trong khung hình. Còn muốn phá cách, thử chụp ảnh ngược sáng hoặc nhấn mạnh các chi tiết nhỏ như hoa văn gỗ khắc, mái chùa cong vút hay giọt nước long lanh trên lá sen, sẽ cho ra album mang hơi hướng nghệ thuật mà vẫn rất Việt.
Một mẹo nhỏ rất hiệu quả: hãy để ý ánh sáng lúc hoàng hôn hay sáng sớm, khi sương khói phủ nhẹ trên sân chùa, màu trời chuyển dần từ vàng sang xanh tím. Lúc ấy mọi vật trở nên huyền ảo, rám nắng nhẹ trên làn áo nâu sồng và mái chùa như toát lên hồn cổ kính. Không cần chỉnh màu nhiều, chỉ cần canh góc, đợi chút nắng xiên là đủ có được tấm hình triệu like.
Bên cạnh ảnh phong cảnh, bạn cũng có thể thử chụp “after shot” – tức là ảnh hậu trường của bạn bè, hay của những người lạ đang tạo dáng hoặc dắt tay trẻ em, nhìn vào làm toát lên vẻ đời thường nhưng lại đậm bản sắc Bái Đính. Tôi từng xin phép chụp một nhóm tình nguyện viên đang nhặt rác cảnh quan, bức hình được cả hội chia sẻ lên mạng như một lời động viên nhẹ nhàng cho cộng đồng.
Cuối cùng, nếu bạn mê chụp ảnh động vật, có thể ngồi kiên nhẫn cuối sân hoặc gần dãy cây hoa giấy, chờ đàn sẻ lại gần kiếm ăn, tiếng chuông vọng lại tạo nền rất yên bình. Một điểm cộng cho album ảnh: luôn có sự giao thoa giữa con người và thiên nhiên, điều mà bạn sẽ không tìm thấy trong mớ ảnh quảng cáo du lịch hay poster, chỉ người từng đặt chân đến mới hiểu được cảm xúc ấy.
Kinh nghiệm săn ảnh chất nhất ở chùa Bái Đính
Nếu chỉ cần đẹp thì dễ rồi, nhưng để ảnh "dấu ấn riêng" tại chùa Bái Đính, có vài kinh nghiệm tôi rút ra từ những chuyến đi, đôi khi cả vợ tôi, Lan cũng phải gật gù công nhận. Đầu tiên là chọn thời gian: tháng 2 đến tháng 4 âm lịch, không khí lễ hội, đông vui, màu sắc rực rỡ; còn muốn vắng, riêng tư thì nên chọn cuối thu, đầu đông, khi tiết trời se lạnh, khung cảnh mơ màng ít du khách. Lúc ấy, sân chùa phủ sương, cây bồ đề rụng lá vàng, góc ảnh từ dưới mái cong nhìn lên nền trời cực kỳ "chill".
Thứ hai là mang theo dụng cụ gọn nhẹ nhưng đủ dùng. Máy ảnh điện thoại giờ rất mạnh, nếu có thêm filter gắn ngoài hoặc ống kính góc rộng thì càng tuyệt. Chân máy nhỏ, dễ di chuyển, giúp giữ ảnh sắc nét khi chụp cảnh hoàng hôn hay ánh sáng thấp.
Chọn thời điểm chụp cũng quan trọng: sáng sớm hoặc chiều muộn vừa có nắng đẹp, vừa ít người. Đừng ngại di chuyển, vì mỗi góc chùa lại có một vẻ thần thái riêng, đặc biệt sau mưa khi mặt sân còn lấp loáng nước soi bóng mái chùa, hiệu ứng phản chiếu rất nghệ thuật. Nếu hên, bạn có thể bắt gặp cảnh mây bay vắt ngang tháp chuông, không khác gì cảnh cổ tích trong tranh thuỷ mặc.
Bạn thích tự sướng? Chọn góc cổng Tam Quan, đứng chéo góc sẽ "hack" được chiều cao, làm nổi bật vóc dáng giữa công trình đồ sộ; hoặc đứng cuối hàng lang La Hán, nghiêng máy dọc và đứng chếch ra phía ánh sáng để tạo hiệu ứng chiều sâu cho ảnh. Muốn ảnh nhóm thì nên bố trí xen kẽ giữa các tượng đá, hạn chế đứng thành hàng ngang "một màu" mất chất nghệ thuật.
Một vài tips nhỏ giúp ảnh thêm "chất":
- Chụp nhiều góc khác nhau, đừng chỉ chọn chính diện.
- Tận dụng ánh sáng tự nhiên vào sáng sớm, hạn chế bóng gắt vào buổi trưa.
- Tìm các chi tiết nhỏ như hoa lá, dòng chữ khắc, cửa gỗ cổ để lấy nét làm điểm nhấn.
- Nên chọn quần áo đơn sắc, trung tính để không bị lạc giữa khung cảnh chùa cổ kính.
- Hạn chế mang theo túi xách lớn, tập trung nhiều nhất vào việc trải nghiệm và "bắt" khoảnh khắc đời thường.
- Nếu đi cùng trẻ nhỏ, chọn khung cảnh tháp chuông hoặc gần sân đình để trẻ có không gian chạy nhảy, dễ bắt được khoảnh khắc tự nhiên nhất.
Thỉnh thoảng tôi đã thấy các bạn trẻ chuẩn bị cả kịch bản nhỏ trước khi đi, ví dụ set màu áo gia đình đồng nhất, dựng cảnh trang nghiêm hoặc tự nhiên tuỳ ý. Có lần, nhóm bạn trẻ dựng cảnh vẽ tranh ký hoạ ngay ngoài sân chùa – bức hình cả nhóm bên giá vẽ, nền xa là mái ngói cổ kính, khiến nhiều người trầm trồ khi đăng lên mạng xã hội.
Có một lưu ý nhỏ: chùa Bái Đính vẫn là nơi tôn nghiêm. Đừng quá mải mê tạo dáng hoặc chụp ảnh động vật mà quên trò chuyện khẽ khàng, giữ không khí yên tĩnh nhất cho những người hành hương thực tâm đến đây.
Nếu yêu phương tiện hiện đại, có thể thử chụp ảnh với flycam từ trên cao, ôm trọn cả vùng non nước Ninh Bình, những tấm hình này luôn được chọn làm ảnh bìa của nhiều trang fanpage du lịch lớn. Có lần, tôi dùng flycam chỉ với 10 phút, đã lưu về cả chục ảnh góc rộng, trong đó có tấm nước hồ Long sắp tràn bờ, che phủ chân tháp chuông cực kỳ hoành tráng. Dẫu vậy, nên xin phép hoặc hỏi kỹ bảo vệ về vùng không gian được phép bay để không gặp rắc rối hay ảnh hưởng an ninh khu di tích.
Chụp xong rồi cũng đừng quên backup ảnh về máy tính hoặc cloud liền để tránh nhỡ tay xoá mất, tôi từng “mất trắng” nhiều bộ ảnh quý vì chủ quan.
Bức ảnh đẹp nhất ở chùa Bái Đính không chỉ là tấm hình rõ nét, bố cục hài hoà – mà là khoảnh khắc khiến bạn nhớ lại cảm giác thật: hơi lạnh đầu ngày, tiếng ve cuối chiều, đường chân trời lặng lẽ phía sau mái chùa, hay đơn giản là nụ cười của người lạ bước qua nhau ở đầu dốc đá. Mỗi lần xem lại, ký ức cũ lại ùa về không báo trước, cho bạn thêm một lý do để quay lại Ninh Bình, dẫu đã lưu giữ hàng trăm bức hình ở nơi này.